وه ر گرتنی پاسپورت و ره گه ز نامه ی وولاتی دومنیکا 100%)له قاره ئه مریکا)له ماوه ی چوار مانگ دا به دلنیایی

دومنيكا

ثايتةخت و طةورةترين شار: رؤسؤ

زماني رةسمي: ئنطليزي

شيَوازي حكومةت: كؤماري ثارلةماني

ناوي حاكماني:

سةرؤك كؤمار: نيكؤلاس ليورثول

سةرؤك وةزيران: رؤزولَت سكريلت

ثانايي:  750 كيلؤمتري ضوارطؤشة

ثارة:  دولاري كارائيب رؤذهةلات

نرخي ثارة: هةر دؤلاري  ئةمريكا 2.71 دؤلاري كارائيب رؤذ هةلات

دؤمنيكا ولاتيَكة دورطةيي لة بةحري كارائيب،ناوي رةسمي ئةم ولَاتةدومنيكا وثايتةختي رؤسؤية.

بة هؤي جواني و سروشتي دةست ليَ نة دراوي،دؤرطةي سروشتي بةحري كارائيب ناسراوة. لة تيَبيني جوغرافياي دا، ئةو ولاتة كةوتؤتة2000 كيلؤمتري باشوري فلؤريدةي ئةمريكاوثانايةكةي 754 كيلؤمتري ضوارطؤشةية و زماني رةسمي ئنطليسية و ئةندامي طروثي نةتةوة يةكطرتوةكان و زؤربةي طروثة نيَودةولَةتيةكاني ديكةية.ئةم ولَاتة ئةندامي ولَاتاني common wealth بريتانياية.شيَوازي حكومةتي دمؤكراسي و سةرؤك كؤمار و سةرؤك وةزيراني هةية و وةكو ولاتاني كةنادا ، ئؤستراليا ونيوزلةندا،مةليكي بريتانيا بة سةرثةرشتي خؤي دةناسيَت.

دومنيكا لة سالَي 1805 زايني كةوتة ذيَر دةسةلاتي بريتانيا.لة رؤذي سيَ هةمي نؤوة مبري سالَي1978 زايني لة لايان ولَاتي بريتانياوة سةربةخؤيي وةرطرت و بو بة ئةندامي طروثي نةتةوةيةك طرتوةكان.

ئةم ولَاتة حكومة تي دموكراتيك و سكؤلارة.سةرؤك كؤمار سةرثةرشتي ولَاتي بةدةستة. بةريوةبردني ئيشي حكومة بة ريَبةري سةرؤك وةزيران و وةزيرةكاني بةريَوة دةضيَت.دومنيكا يةك ثةرلمانيشي هةية.

دومنيكا  لة دورطة با نةطرةكانة و بةشيك لةناوضةي انتيلي بضوكة و بةهؤي سروشتي دةست ليَ نةدراوي،دورطةي سروشتي كارائيب نيَو نراوة.دومنيكا لة نيَوان باشوري طودالؤث و باكوري مارتنيك داية.ثانايي دومنيكا 750 كيلؤمتري ضوارطؤشةية و دانيشتواني ئةم ولاتة71293 كةس ( لة سالَي 2011 زايني)

زماني رةسمي ولات ئنطليزي ،بةلام زمانةكاني كريول و فرةنسي بؤ قسة كردن بة كار ديَنن.

دورطةي دومنيكا لة تيَبيني زةوي ناسي دا،بة هؤي بؤركانةكاني و كةش و هةواي طةرمي،جوانترين دورطةي ناوضةي انتيلي بضوك ناسراوة.بةحرؤكةي كانزايي كة دوهةمين    سةرضاوةي ئاوي طةرمة لة دؤنيا دا،لةم ولاتةداية.

ئابوري ئةو ولاتة بةستراوةتةوةبة طةشت و طؤزار،كشت وكال و وةرطرتني زةريبةي مالي.

كريستؤفركلؤمبؤس ئةم دورطةيةي بةناوي يةكةم رؤذي دؤزينةوةي ئةم ولاتة كة يةك شممة، سيَ هةمي نووةمبري 1493 زايني بو،ناو ناوة.(دومنيكا بة ماناي يةكشةممة لة زماني لاتين دا).86.8% دانيشتواني دومنيكا رةطةزيان رةش ثيَستة.

شا توتي بة بالندةي نةتةوةيي ئةم دورطةية ناسراوة،بة هؤي ئةوةش ويَنةي ئةو بالندةية لة سةر ئالَاكةيان داية.

ذينطة:

دؤمنيكا لة ناوضةي ناوةندي  هيَلي ئيستوا داية و بة هؤي ئةوةش كةش و هةواي بريَك طةرم و ثلةي طةرماي لة زستان 10 ثلةيسةدية و لة هاوين دا هةتا 33 ثلةي سةديية،باران بارين لةم ولاتة دا زؤرة واتة لة زؤر ناوضةكاني لة سال دا 400 ئينض باران دةباريت.دؤمنيكا 365روباري هةية.

ثايتةختي ولاتي دومنيكا رؤسؤ(يان بة زاراوةي خؤيان رؤزؤ) بةماناي قاميشةلَانة.دوهةمين شاري طرينطي دؤمنيكا ثؤرتسمؤس،كةتؤتةوة باكوري رؤذهةلاتي ئةم دؤرطةية.زانكؤي ثزشكي راس لةم شارةية.دانيشتواني دومنيكا زياتر لة 70000 كةسة.

ئةم ولاتة كؤيستانيَكي سةر سةوز و دارستاني  9دانة تافطةي سةرنج راكيَش و دوهةمين بةحرؤكةي ئاوي طةرمي كانزايي لة خؤ طرتووة.كةش وهةواي ئةو دؤرطةية بة هؤي بةرزيةكاني لة ضاو دورطةكاني دةوروبةري ،ثلةي رتوبة و طةرماي كةمترة.

لةم ولاتة دارستانية،هيض جؤرة جانةوةريَكي درَندة وةكو شيَر و ثلينط و طؤرط و ماري ذةهراوي ليَ نية و دةست ناكةويت.

ميَذو:

ولاتي دومنيكا لة 3نووةمبري سالَي 1493 زايني بة دةستي كريستؤفركلؤمبؤس لة دوهةمين سةفةري بؤ ئةو ناوضة دؤزرايةوة.ئةو ئةم ولاتةي لة دةست سؤر ثيَستة جةنط جؤكاني كارائيب كة رةطةزيان لة دانيشتواني عةشيرةي ارواك بو،دةرهيَنا.

لة سةدةي شانزدةهةم دا زؤربةي كةشتيةكاني اسثانيا بة هؤي با و تؤفان و شةثؤلة قؤرسةكاني بةحر لة كنارةكاني دومنيكا جيَطر دةبون،بةلام بة هؤي نارزايةتي خةلكاني ئةم ولاتة نةيانتوانيوة  دانيشتو بن.

نزيكةي تةواوي دانيشتواني هةفتا هةزاركةسي دومنيكا،رةطةزيان لة ديلة رةش ثيَستةكانن كة لة سةدةي 18 زايني بؤددومنيكا بردراون.بةلام دؤمنيكا تةنيا دورطةيةكي كارائيب رؤذهةلاتة كة ئيَستاش دانيشتواني ثيَش دؤزينةوةي ئةم دورطةية ي لة خؤ دا را طرتوة.دانيشتواني ثيَش دؤزينةوةى دومنيكا 3300 كةسن كة ئيَستة لة كنارةكاني رؤذهةلاتي ئةم دورطةية،ذياني خؤيان بة سةر دةبةن.

i-citizenship-8

باشية كاني ثاسثؤرتي دومنيكا:

بة وةرطرتني رةطةزنامةي دومنيكا دةتواني لة سوودةكاني ئةو ولَاتة كةلَك وةر بطري.بة هؤي ئةوةي وةر طرتني رةطةزنامة ياسايية، وةرطرتني بؤ هةر كةسيَك لة سةدةي بيست و يةكةم  دا زؤر باش و بةكةلَكة و زؤر جاران ثيَويستة.شيَوازي وةرطرتني رةطةزنامةي دومنيكا لة ريَطةي سةرماية دانان، لة كاتي سةربة خؤيي دومنيكا (1978) بو ثةرة ثيَداني ئابوري و ئةو ولَاتة ،بناغةي دانرا.بةو برَيارة بة كةسانيَك كة حةزيان ليَ بيَت،بة ثيَ بةندي 101 ياساي بنة رةتي  وة مادةكاني 8 و 20 ياساي كؤضةري ئةو ولَاتة،لة ماوةيةكي ضةند مانط، رةطةزنامةو ثاسثؤرت بةخؤي وهاورياني دةدريَت.

-سةفةر كردن بة بيَ فيزا بؤ زياتر لة100 ولَاتي دؤنيا،

وةرطرتني رةطةزنامة بة كةم ترين كات

كردنةوةي هةمؤجؤرة حسابي بانكي

تجارةتي ئازاد لة طةل تةواوي دونيا

نةبوني زةريبةي مالي راستةوخؤ

ذياني هةتايي بؤ خؤت و ذن و مندال واتة نةوةكانيشت لة ولاتيَكي بةهةشتي ،بيَ ئةوةى نيطراني داهاتويان بي دومنيكا بة دورطةي سروشتي دةست ليَ نةدراوي كارائيب ناسراوة .ودة طيَرنةوة لة كريستؤفر كلؤمبؤس ،كتويةتي ئةطةر بطةريَمةوة بؤ ناوضةي كارائيب ،تةنيا جيَطايةك كة بؤ ذين ليَ دادةنيشم دومنيكاية.

دومنيكا تةنيا ولاتيَكة لة كةمترين كات دا رةطةزنامة وثاسثؤرتي دةدات

بة كةمترين نرخ

خيَرا ثيَ راطةيشتن

زماني رةسمي ولات ئنطليزي

ليَخؤشبون زةريبةي مالي لة زؤربةي اموريان

سةفةر كردن  بؤ 130 ولاتي ديكةي جيهان بيَ وةرطرتني فيزا

ثيَويست نةبوني زانياري ولاتي خؤت،بؤ وةرطرتني رةطةزنامة ي دومنيكا

دومنيكا تةنيا ولاتيَكة رةطةزنامةي ثيَشوترت ويان دواترت ضي دةبيَت بةلايةوة طرينط نية.بة هؤي ئةوة  تؤ ئازادي لة هةر شويَنيَك ثيَت خؤش بيَ، ذينت بة سةر بةري.(واتة يةك جار دةضي بؤ ليَ ثرسينةوة و مقابلة)

دومنيكا بةكةمترين نرخي سرماية دانان ،بةتؤ رةطةزنامة وثاسثؤرتي دابين دةكات.

ورطرتني رةطةزنامة وثاسثؤرتي4مانط دةخايةنيَت.

لة طةلَ وةرطرتني ثاسثؤرت، تةواوةتي مافي كةسايةتي و حكومةتي ئةم ولَاتة بة تؤ دةدريت.

دومنيكا ولَاتيَكي سةربةخؤ لة ولاتاني هاو بةرذةوةندي بريتانياية.بة هؤي ئةوة ثاسثؤرتي زور بة كةلَكة.واتة لة نةبوني نويَنةري ولاتي دومنيكا،كنسولي بريتانيا دةتوانيَت ئيشي وةرطرتني رةطةزنامة ي داواكار بةريَوةببات.

دةرس خويَندن لة دومنيكا بةزماني ئنطليزي و شيَوازي مةكتةب و زانكؤيان بة ثيَ سيستمي بريتانياية.

بة ثاسثؤرتي دومنيكا دةتواني بيَ فيزا بؤ 100 ولَاتي ديكة سةفةر بكةي.بؤ ولَاتاني كة فيزاي ثيَويست بيَت،لة زوترين كات دا فيزا دة دريَت.

دومنيكا ولَاتيَكة،سةرماية و سةرةوةتي ئيَوة لةويَ دةثاريَزيَت.بةم جورة كة زةريبةي سةرماية وميرات وبةشةمالَ وزؤر شتي ديكةش وةر ناطيريَت.حكومةي دومنيكا لة حسابات بانكي وملَكةكان وكارو ثيشةي ئيَوة ض لة دةروة  و ض لة نا خؤ، ثشتطيري دةكات.

ئةو ولَاتة لة ناوضةي كات ذميَري نيؤيؤرك ئةمريكا داية و لةبةر ئةوةش بؤ تجارةت باشترين جيَ طةية.